XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

3-21 Zenbaki hamartarraren zati osoa eta hamartarra

Zenbaki hamartarrak bi zati ditu, zati osoa eta hamartarra.

Zati osoa koma aurretik dagoena da, eta zati hamartarra koma ondorengoa.

16,101 zati osoa: 16

zati hamartarra: 0,101

0,054 zati osoa: 0

zati hamartarra: 0,054

Segun zati hamartarra nolakoa den, holakoa izango da zenbaki hamartar klasea ere.

a) Zenbaki hamartar exaktoak: zati hamartarra mugatua denean, hortik aurrera denak zeroak direnean.

2,634 zati hamartarra ... zenbaki klase hauek zatiki moduan idazteko zera egin behar da:

- zenbakitzailea: zifra guztiak komarik gabe.

- izendatzailea: bataren ondoren zati hamartarrak dituen zifrak bezainbat zero. .

b) Zenbaki hamartar aldizkako hutsa: zati hamartarra, aldioro errepikatzen diren zifrez osaturik dagoenean: ...; errepikatzen den zifra multzoari "aldia" deitzen zaio, gure kasu honetan 21.

Idazkera: 3,21

Zenbaki hauei dagokien zatikia bilatzeko formula:

- zenbakitzailea: zati osoa eta ondoren aldia ken zati osoa

- izendatzailea: aldiak dituen zifra bezainbat bederatzi

c) Zenbaki hamartar aldizkako nahasia: zati hamartarra ere bukaezina da; baina bi zati ditu: bat errepikatzen ez diren zifrez osaturikoa, ezaldizkako izenekoa; eta ondoren errepikatzen direnez, aldizkakoa izenekoa.

zati osoa 8 -zati hamartarra- ... ezaldizkakoa 0,64, aldizkakoa zatiki klase hauei dagokien zatikia bilatzeko formula:

zenbakitzailea: zati osoa eta ondoren ezaldizkakoa eta ondoren aldia ken zati osoa eta ondoren ezaldizkakoa.

izendatzailea: aldiak dituen bezainbat zifra bezainbat bederatzi eta ezaldizkakoak bezainbat zero. .

3-22 Zenbaki hamartarren arteko biderkaketa.

Zenbaki hamartarren arteko biderkaketa egiteko ondorengo lege hau jarraitu behar da: komarik ez balego bezala biderkaketa egin, ondoren biderkagaien zati hamartarren zifrak batu eta batura horrek adierazten duen bezainbat zifra separatzea biderkaduran.

FORMULA Lehenengo biderkagaiak bi zifra ditu zati hamartarrean, eta bigarrenak bat, hortaz biderkadurak hiru izan behar ditu.

3-3 ZATIKIEN ARTEKO ZATIKETA (BIDERKAKETAREN ALDERANTZIZKOA)

3-31 Zatiketaren definiziora jo behar dugu gai hau argitzeko; dakigunez, bi zenbakiren arteko zatidura, zatitzailearekin biderkatuz zatikizuna ematen duen zenbakia da; hau da

zatitzailea/zatikizuna/zatidura

Definizio hau erabiliz: biderkaketaren definizioa biderkaketaren uniformetasun propietatea.